ایمنی در آزمایشگاه 2

ایمنی در آزمایشگاه

کد های R , S

یکی از موارد مهم در آزمایشگاه ،آشنایی با مواد آزمایشگاهی ونحوه برخورد با آنها می باشد.بیشتر مواد آزمایشگاهی ،دارای کد های ایمنی وخطر برروی خود می باشند که با دانستن آن می توان احتیاط های لازم در برخورد با آن ماده شیمیایی را اجرا نمود .

در آزمایشگاه شیمی بیشتر مواد شیمیایی این کد ها را دارند ودر بخش میکروب شناسی بعضی از محیط های کشت مانند سلنیت سیستئین دارای این کدها هستند .

در تصویر زیربرچسب اسید سولفوریک به عنوان نمونه آورده شده است :

 

 

 
این برچسب مربوط به اسید سولفوریک می باشد .که در کد35 R به مفهوم : باعث سوختگی‌های شدید می‌شود

وکد های  S   آن به شرح زیر می باشد:

S2دور ازدسترس اطفال نگهداری شود .

S26در صورت تماس با چشم‌ها، محل را سریعا با آب جاری شسته و به پزشک مراجعه کنید .

S30هرگز به این محصول آب اضافه نکنید .

S45به هنگام بروز حادثه یا احساس ناراحتی سریعا به پزشک مراجعه کنید (در صورت امکان برچسب را به پزشک نشان دهید .

 

شما می توانید با استفاده از جداول زیر کدهای Rو S وهمجنین کد های ترکیبی را استخراج ومورد استفاده قرار دهید .

 

کدهای R , S

 

  در روش بر چسب‌گذاری (Labeling) به کدهای S و R اشاره می‌شود.
الف عبارت ایمنی ( S afety Phrase)
  ب عبارت خطر ( R isk Phrase)

الف عبارت ایمنی ( S afety Phrase)

در این سیستم بعنوان مثال اگر ماده ای بصورت S 2 26 36 کددهی شده باشد یعنی این ماده باید دور از دسترس اطفال نگهداری شود و در صورت تماس با چشم‌ها، محل را با آب شستشو داده و به پزشک مراجعه نمایید همچنین در طول کار از لباس محافظ مناسب استفاده شود .

در رابطه با عبارات ایمنی کدهای S1 الی S62 به صورت ذیل تعریف می‌شوند:

 

کدهای S
S1	در محل امن نگهداری شود .
S2	دور ازدسترس اطفال نگهداری شود .
S3	در جای خنک نگهداری شود .
S4	دور از محل زندگی نگهداری شود .
S5	در مایعی که توسط کارخانه سازنده توصیه شده نگهداری شود .
S5.1	آب
S5.2	نفت
S6	در گاز بی‌اثر که توسط کارخانه سازنده توصیه شده نگهداری شود .
S6.1	نیتروژن
S6.2	آرگون
S6.3	دی اکسید کربن
S7	در ظرف کاملا در بسته نگهداری شود .
S8	در ظرف کاملا خشک نگهداری شود .
S9	در محلی با تهویه خوب نگهداری شود .
S10	محتویات مرطوب نگهداشته شود ..
S11	از نفوذ هوا جلوگیری شود .
S12	در ظرف مهر و موم شده نگهداری شود .
S13	به دور از مواد غذایی، نوشیدنی و خوراک دام نگهداری شود .
S14	به دور از مواد ناسازگار که توسط کارخانه سازنده اعلام شده نگهداری شود .
S14.1	فلزات سنگین، اسیدها، بازها .
S14.2	اکسیدکننده‌ها و اسیدها و فلزات سنگین
S14.3	آهن
S14.4	آب و بازها
S14.5	اسیدها
S14.6	بازها
S14.7	فلزات
S14.8	اکسیدکننده‌ها و اسیدها
S14.9	مواد آلی قابل اشتعال
S14.10	مواد قابل اشتعال، اسیدها
S14.11	مواد قابل اشتعال
S15	دور از گرما نگهداری شود .
S16	به دور از منابع جرقه و احتراق نگهداری شود .
S17	به دور مواد قابل احتراق نگهداری شود .
S18	درب ظرف با احتیاط باز شود .
S19	ندارد .
S20	در هنگام استفاده از خوردن و آشامیدن خودداری شود .
S21	در هنگام استفاده سیگار نکشید .
S22	گرد و غبار آن را تنفس نکنید .
S23	بخارات آن را تنفس نکنید .
S23.1	گازهای آن را تنفس نکنید .
S23.2	بخارات آن را تنفس نکنید .
S23.3	اسپری آن را تنفس نکنید .
S23.4	فیوم‌های آن را تنفس نکنید .
S23.5	بخارات و اسپری آن را تنفس نکنید .
S24	از تماس با پوست اجتناب شود .
S25	از تماس با چشم‌ها اجتناب شود .
S26	در صورت تماس با چشم‌ها، محل را سریعا با آب جاری شسته و به پزشک مراجعه کنید .
S27	سریعا همه لباس‌ها را عوض کنید .
S28	بعد از تماس با پوست محل را سریعا با کف صابون فراوان بشویید .
S28.1	با آب
S28.2	آب و صابون
S28.3	آب و صابون، در صورت امکان پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰
S28.4	پلی‌اتیلن گلیکول ۳۰۰ و اتانول (۲ به ۱) و مقداری آب و صابون .
S28.5	پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰
S28.6	پلی‌اتیلن گلیکول ۴۰۰ با آب فراوان
S28.7	آب و صابون اسیدی
S29	در فاضلاب تخلیه نکنید .
S30	هرگز به این محصول آب اضافه نکنید .
S31	دور از موارد قابل انفجار نگهداری شود .
S32	ندارد .
S33	نکات ایمنی در مورد مواد و اجسام الکتریسیته‌دار را رعایت نمایید .
S34	از ایجاد اصطکاک و وارد آمدن ضربه خودداری کنید .
S35	مواد زاید و ظروف باید به روش ایمنی دفع شود .
S36	از لباس محافظ مناسب استفاده کنید .
S37	از دستکش مناسب استفاده کنید .
S38	اگر تهویه کافی نبود از ماسک تنفس مناسب استفاده کنید .
S39	از عینک مناسب استفاده کنید .
S40	کف محل کار و اشیای آلوده را با ماده‌ای که توسط کارخانه سازنده توصیه کرده تمیز نمایید .
S41	در صورت آتش‌سوزی یا انفجار از استنشاق فیوم‌ها خودداری شود .
S42	به هنگام انتشار دود یا اسپری کردن، از تجهیزات تنفسی مناسب استفاده کنید .
S43	در صورت بروز حریق از خاموش کننده‌ای که توسط کارخانه سازنده توصیه شده استفاده کنید .
S43.1	آب
S43.2	خاموش کننده آب یا پودر
S43.3	خاموش کننده پودر، هرگز از آب استفاده نشود .
S43.4	دی‌اکسید کربن، هرگز از آب استفاده نشود .
S43.5	هالون‌ها، هرگز از آب استفاده نشود .
S43.6	ماسه، هرگز از آب استفاده نشود .
S43.7	پودر فلزات، هرگز از آب استفاده نشود .
S43.8	ماسه، دی‌اکسیدکربن یا پودر، هرگز از آب استفاده نشود .
S44	در صورت احساس ناراحتی به پزشک مراجعه کنید (در صورت امکان برچسب را نشان دهید)
S45	به هنگام بروز حادثه یا احساس ناراحتی سریعا به پزشک مراجعه کنید (در صورت امکان برچسب را به پزشک نشان دهید .
S46	در صورت خوردن آن سریعا به پزشک مراجعه کنید – ظرف یا برچسب را به پزشک نشان دهید .
S47	در دمای پایین نگهداری شود .
S48	با توجه به نوع ماده در آب نگهداری شود .
S49	فقط در ظرف اصلی نگهداری شود .
S50	اجازه ندهید با مواد زیر مخلوط شود
S50.1	اسیدها
S50.2	قلیاها
S50.3	اسیدهای قوی، بازهای قوی، فلزات غیر آهنی
S51	فقط در محلی با تهویه خوب استفاده شود .
S52	توصیه نمی‌شود به مقدار زیاد در داخل محیط استفاده شود .
S53	از تماس با آن اجتناب شود (قبل از استفاده دستورالعمل آن را بگیرید ) .
S54	ندارد .
S55	ندارد .
S56	مواد زاید و ظروف خطرناک و ضایعات ویژه آن را در نقطه‌ای جمع کنید .
S57	از ظرف مخصوص استفاده کرده و از آلوده کردن محیط اجتناب کنید .
S58	ندارد .
S59	با مراجعه به کارخانه سازنده و تهیه کننده اطلاعات بازیافت را بدست آورید .
S60	این ماده و ظروف آن باید به عنوان ضایعات خطرناک دفع شوند .
S61	از رها کردن آن در محیط اجتناب شود (مراجعه به دستورالعمل مخصوص MSDS).
S62	در صورت خوردن، از استفراغ جلوگیری شود. سریعا به پزشک مراجعه کرده و ظرف یا برچسب را به پزشک نشان دهید.

 

 

کدهای ترکیبی S
S1/2	در محل امن (قفل دار) و دور از دسترس اطفال نگهداری می‌شود .
S3/7/9	در ظرفی کاملا در بسته در محل خنک و با تهویه خوب نگهداری شود .
S3/9	در ظرفی کاملا در بسته در محلی با تهویه خوب نگهداری شود .
S3/9/14	در محل خنک با تهویه خوب بدور از مواد زیر نگهداری شود
S3/9/14.1	فلزات سنگین، اسیدها و قلیاها
S3/9/14.2	اکسید کننده، اسیدی، ترکیبات فلزی سنگین
S3/9/14.3	آهن
S3/9/14.4	آب و قلیاها
S3/9/14.5	اسیدها
S3/9/14.6	قلیاها
S3/9/14.7	فلزات
S3/9/14.8	اکسیدکننده و مواد اسیدی
S3/9/14/49	فقط در ظرف اصلی در محل خنک با تهویه خوب بدور از مواد ذیل نگهداری شود
S3/9/14.1/49	ترکیبات فلزی سنگین اسیدها و قلیاها
S3/9/14.2/49	اکسید کننده، اسیدها ترکیبات فلزی سنگین
S3/9/14.3/49	آهن
S3/9/14.4/49	آب و قلیاها
S3/9/14.5/49	اسیدها
S3/9/14.6/49	قلیاها
S3/9/14.7/49	فلزات
S3/9/14.8/49	اکسید کننده و اسید
S3/9/49	در ظرف اصلی در جای خنک در محلی با تهویه خوب
S3/14	در جای خنک بدور از مواد ذیل نگهداری شود
S3/14.1	مواد کاهنده ترکیبات فلزی سنگین، اسیدها و قلیاها
S3/14.2	اکسیدکننده ، مواد اسیدی ترکیبات فلزی سنگین
S3/14.3	آهن
S3/14.4	آب و قلیاها
S3/14.5	اسیدها
S3/14.6	قلیاها
S3/14.7	فلزات
S3/14.8	اکسیدکننده و مواد اسیدی
S7/8	در ظرف کاملا در بسته و خنک نگهداری شود .
S7/9	در ظرف کاملا در بسته در محلی با تهویه خوب نگهداری شود .
S20/21	در موقع کار و استفاده، از خوردن آشامیدن و سیگار کشیدن خودداری کنید .
S24/25	از تماس با پوست و چشم‌ها اجتناب شود .
S36/37	از دستکش و عینک مناسب استفاده کنید .
S36/37/39	از لباس، دستکش و عینک مناسب استفاده کنید .
S36/39	از لباس و عینک مناسب استفاده کنید .
S37/39	از دستکش و عینک مناسب استفاده کنید .
S47/49	فقط در ظرف اصلی و در دمایی که توسط کارخانه سازنده توصیه شده نگهداری ‌شود .

  ب عبارت خطر ( R isk Phrase)

  این عبارت معمولا با کد R برروی برچسب دیده می‌شود. به عنوان مثال کد اسید سولفوریک R35می‌باشد. یعنی این ماده سوختگی‌های خورنده شدید ایجاد می‌نماید .

  در رابطه با عبارات خطر کدهای R1 الی R68 به صورت ذیل تعریف می‌شوند 

کدهای ترکیبی R
R1	در حالت خشک قابل انفجار است .
R2	در اثر ضربه، اصطکاک، آتش و یا دیگر منابع جرقه، خطر انفجار وجود دارد .
R3	در اثر ضربه، اصطکاک، آتش و یا دیگر منابع جرقه، خطر انفجار زیاد است .
R4	شکل ترکیبات فلزی بسیار حساس و قابل انفجار است .
R5	گرما ممکن است باعث انفجار شود .
R6	در صورت وجود یا عدم وجود هوا، قابل انفجار است .
R7	ممکن است آتش بگیرد.
R8	در صورت تماس با مواد قابل احتراق ممکن است آتش بگیرد .
R9	در صورت ترکیب با مواد قابل احتراق خطر انفجار وجود دارد .
R10	قابل اشتعال است .
R11	قابلیت اشتعال بالا دارد .
R12	به شدت مشتعل می‌شود .
R13	گاز مایع با اشتعال بالا
R14	با آب واکنش شدید می‌دهد .
R15	در صورت تماس با آب، گازهای قابل اشتعال زیادی تولید می‌کند .
R16	در صورت تماس و اختلاط با مواد اکسید کننده، خطر انفجار وجود دارد .
R17	در هوا خود بخود مشتعل می‌شود .
R18	در هنگام استفاده و مخلوط هوا و بخار ممکن است مشتعل یا منفجر شود .
R19	ممکن است پروکسیدهای قابل انفجار تشکیل دهند .
R20	برای تنفس مضر است .
R21	در تماس با پوست، مضر است .
R22	اگر خورده شود، مضر است .
R23	برای تنفس سمی است .
R24	در تماس با پوست، سمی است .
R25	اگر خورده شود، سمی است .
R26	برای تنفس، خیلی سمی است .
R27	در تماس با پوست خیلی سمی است .
R28	اگر خورده شود خیلی سمی است .
R29	در تماس با آب گاز سمی تولید می‌کند (آزاد می‌کند ).
R30	هنگام استفاده ممکن است شدیدا مشتعل شود .
R31	در تماس با اسیدها گاز سمی تولید می‌کند (آزاد می‌کند ).
R32	در تماس با اسیدها گاز خیلی سمی آزاد می‌کند .
R33	خطر اثرات تجمعی وجود دارد .
R34	باعث سوختگی می‌شود .
R35	باعث سوختگی‌های شدید می‌شود .
R36	باعث تحریک چشم‌ها می‌شود .
R37	باعث تحریک سیستم تنفس می‌شود .
R38	باعث تحریک پوست می‌شود .
R39	خطر خیلی جدی و اثرات غیر قابل برگشت وجود دارد .
R40	اثر سرطان‌زای محدودی مشاهده شده است .
R41	خطر آسیب جدی به چشم‌ها وجود دارد .
R42	در صورت تنفس ممکن است باعث حساسیت شود .
R43	در صورت تماس با پوست ممکن است باعث حساسیت شود .
R44	در صورت محبوس شدن گرما خطر انفجار وجود دارد .
R45	ممکن است باعث سرطان شود .
R46	ممکن است باعث آسیب توارث ژنتیکی شود .
R47	ممکن است باعث تولد ناقص شود .
R48	در تماس طولانی، خطر جدی داشته و باعث آسیب به سلامتی فرد می‌شود .
R49	در صورت تنفس ممکن است باعث سرطان شود .
R50	برای موجودات آبی خیلی سمی است .
R51	برای موجودات آبی سمی است .
R52	برای موجودات آبی ضرر دارد .
R53	در طولانی مدت ممکن است باعث اثرات مضر در محیط آبی شود .
R54	برای کلیه گیاهان سمی است .
R55	برای کلیه جانوران سمی است .
R56	برای موجودات خاکی سمی است .
R57	برای زنبور عسل سمی است .
R58	در تماس طولانی مدت ممکن است باعث اثرات مضر در محیط شود .
R59	برای لایه ازون خطرناک است .
R60	ممکن است به حاصلخیزی خاک آسیب برساند .
R61	ممکن است باعث آسیب به جنین شود .
R62	خطر صدمه به حاصلخیزی خاک وجود دارد .
R63	امکان وارد شدن صدمه به جنین وجود دارد .
R64	ممکن است باعث صدمه به بچه‌هایی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، گردد .
R65	اگر خورده شود مضر است؛ ممکن است باعث آسیب دیدگی شود .
R66	در صورت تکرار تماس ممکن است باعث خشکی و ترک پوست شود .
R67	بخارات آن ممکن است باعث گیجی و خواب آلودگی شود .
R68	خطر اثرات غیر قابل برگشت ممکن است وجود داشته باشد .

کدهای ترکیبی R
R14/15	به شدت با آب واکنش داده و گازهای قابل اشتعال آزاد می‌کند .
R45/29	با آب واکنش داده و گازهای سمی و قابل اشتعال آزاد می‌کند .
R20/21	در صورت تماس با پوست و استنشاق مضر است .
R20/22	در صورت خوردن و استنشاق مضر است .
R20/21/22	در صورت خوردن، استنشاق و تماس با پوست مضر است .
R21/22	در صورت خوردن و تماس با پوست مضر است .
R23/24	در تماس با پوست و استنشاق، مسمومیت ایجاد می‌کند .
R23/25	در صورت خوردن و استنشاق مسمومیت ایجاد می‌کند .
R23/24/25	در صورت استنشاق، خوردن و تماس با پوست مسمومیت ایجاد می‌کند .
R24/25	در صورت تماس با پوست یا خوردن مسمومیت ایجاد می‌کند .
R26/27	در صورت استنشاق و تماس با پوست مسمومیت شدید ایجاد می‌کند .
R26/28	در صورت استنشاق و خوردن مسمومیت شدید ایجاد می‌کند
R26/27/28	در صورت استنشاق، تماس با پوست و خوردن، مسمومیت شدید ایجاد می‌کند .
R27/28	در تماس با پوست و خوردن مسمومیت شدید ایجاد می‌کند
R36/37	چشم ها و دستگاه تنفسی را تحریک می‌کند .
R36/38	باعث تحریک چشم‌ها، و پوست می‌شود .
R36/37/38	باعث تحریک چشم‌ها دستگاه تنفسی و پوست می‌شود .
R37/38	باعث تحریک دستگاه تنفسی و پوست می‌شود
R42/43	در صورت استنشاق و تماس با پوست ممکن است باعث حساسیت شود .